Adalet Bakanı Marios Hartsiotis, çarşamba günü öğleden sonra Bakanlar Kuruluna Hukuk Dairesinin modernizasyonu ve Başsavcının görevlerinin ayrılması ile Sayıştay’ın modernizasyonu için yasa tasarılarını götüreceğini söyledi. Hartsiotis bunu daha önce Avrupa Komisyonu’nun hukukun üstünlüğü raporunun incelenmesi sırasında Kurumlar Komitesi’nde açıkladı.
Parlamento Kurumlar Komitesi, Avrupa Komisyonu’nun hukukun üstünlüğü raporunu, adalet ve yolsuzlukla mücadelenin etkinliğiyle ilgili ilk iki paragrafa odaklanarak ilk kez görüştü. Komiteye davet edilenler arasında Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos, Adalet ve Kamu Düzeni Bakanı Marios Hartsiotis ve Avrupa İşlerinden Sorumlu Müsteşar Marilena Raouna vardı.
2024 hukukun üstünlüğü raporunun olumlu değerlendirilmesi
Her üç yetkili de 2023 raporundaki altı tavsiyeden beşinde ilerleme kaydedildiğine işaret ederek 2024 raporu hakkında olumlu bir değerlendirme yaptı.
Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Kıbrıs’ta hukukun üstünlüğünü geliştirmek için Avrupa Komisyonu ile tam iş birliği yapma niyetinin açık ve istikrarlı olduğunu söyledi. Rapor değerlendirmesinin ve tavsiyelerin uygulanmasında kaydedilen ilerlemenin başladığını belirtti.
Rapor hakkında ilk tepkisini kaydederken, 2023 raporundaki altı tavsiyeden beşinde iyileştirme için alan olmasına rağmen ilerleme kaydedildiğini söyledi. 2024 raporunda, önceki yıla göre yeni bir konu veya tavsiyenin eklenmemiş olmasının önemli olduğunu vurguladı.
Avrupa İşleri Müsteşarı Marilena Raouna, raporda Kıbrıs’taki hukukun üstünlüğü durumunun olumlu değerlendirildiğini belirtti. Avrupa Komisyonu ile yakın, sürekli ve verimli iş birliğinin yanı sıra hukukun üstünlüğünün iyileştirilmesi ve güçlendirilmesine bağlılığı vurguladı.
Kıbrıs’ın AB Konseyi’nin ikinci başkanlığı için devam eden süreçlerle ilgili olarak, haziran Avrupa Konseyi’nde kabul edilen gündemde hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesinin AB’nin temel sütunlarından biri olduğunu söyledi. Ayrıca Kıbrıs’ın Polonya ve Danimarka ile Başkanlık üçlüsü için 18 aylık program müzakerelerinde hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesini öncelik olarak belirlediğini ve bunun kendi başkanlığımızda da öncelik olacağını belirtti.
Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği Başkan Yardımcısı Nikolaos Isaris, raporun 24 Temmuz’da yayımlanmasından kısa bir süre sonra Kurumsal İşler Komitesinde yapılan tartışmayı memnuniyetle karşıladı ve sivil toplumu, özellikle de raporun hazırlanmasına katılanları, hukukun üstünlüğü ve rapor hakkında daha geniş bir tartışma başlatmaya çağırdı.
Bir sonraki hukukun üstünlüğü raporunun, başta KOBİ’ler olmak üzere işletmeleri etkileyen hukukun üstünlüğü konularını ele almak üzere tek pazar boyutunu da ekleyeceğini sözlerine ekledi.
Bakanlar Kurulu, Hukuk Dairesi, Sayıştay ve Çocuk Tutukevi ile ilgili yasa tasarılarını ele alacak
Adalet Bakanı Marios Hartsiotis, raporun Bakanlığıyla ilgili olan adaletin tecellisi ve yolsuzlukla mücadele konularına odaklandı.
2024 raporunda, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin hukukun üstünlüğünü adaletin tecellisinde çağdaşlaştırma çabalarının olumlu değerlendirildiğini belirtti. Bu yıl adaletin tecellisi için, Hukuk Dairesinin modernizasyonu ve Başsavcının danışmanlık ve savcılık görevlerinin ayrılması için yasa tasarılarının ilerletilmesinin netleştirilmesi dışında özel bir tavsiye olmadığının altını çizdi.
Bakan, Hukuk Dairesinin modernizasyonu için yasa tasarıları paketinin Adalet Bakanlığı tarafından tamamlandığını ve Sayıştay’ın modernizasyonu için yasa tasarılarının da hazır olduğunu kaydetti. Bu iki yasa paketi anayasa değişikliğini de içeriyor. Bugün Bakanlar Kuruluna sunulacak kurumsal reform çerçevesinde yer aldıklarını belirtti.
Bakanlar Kurulunun onayından sonra bağımsız kurumlarla yasa tasarılarının felsefesi hakkında bilgilendirme toplantıları yapılacak, yasaların bir kopyası verilecek ve istişareler, yasal incelemeler yapılacak, onaylanırlarsa Meclise gelecekler. Bunların köklü, radikal, anayasal reformlar olduğunu, mevcut yasalarla ilgili olduklarını ve yenilerinin çıkarılması gerektiğini söyledi.
Adaletin tecellisi konusunda raporda olumlu bir değerlendirme yapıldığını söyledi. Eski davaların görülmesi konusunda bu yıl %40 hedefini aştıklarını ve 31/12/2018’e kadar gecikmiş davaların %55’inin görüldüğünü belirtti. Ayrıca yeni medenî usul kurallarının daha fazla esneklik sağladığı ve hâkimlere gereksiz erteleme olmaması için tarafları müzakerelere dâhil etme yetkisi verdiği rapora yansıdı.
Adalet sisteminin dijitalleşme seviyesinin düşük olduğuna dair atıfla ilgili olarak, Hükûmetin buna özel önem verdiğini ancak e-adalet konusunda Adalet Bakanlığının değil yargı hizmetleri ve Dijital Politikalar Müsteşarlığının ilgilendiğini açıkladı.
AKEL Milletvekilinin çocuk tutukevi konusunun ne aşamada olduğuna dair sorusuna yanıt veren Bakan, Bakanlar Kurulu’nun bugünkü gündeminde Menoya’da bir binanın suça yönelen çocuklar için tutukevi ve polis nezarethanesi olarak kullanılması için onaylanmasının da yer aldığını söyledi. Söz konusu binanın ilgili yönetmeliklerdeki hükümleri karşıladığını ve yeni bina inşasına gerek olmayacağını belirtti.
Yolsuzlukla mücadele ayağında ise, Komisyonun seçilmiş yetkililerin mal varlıklarını açıklamaları ve Yolsuzlukla Mücadele Kurumu’na kaynak tahsisi ile ilgili tavsiyelerini dile getirdi ve her iki alanda da önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirtti. Özellikle Bağımsız Otoritenin görev ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için daha fazla kaynak sağlamak üzere bütçesinin yeni yılda yaklaşık yüzde 70 oranında artırıldığını ifade etti. (KHA)