Göç ve Uluslararası Koruma Müsteşarı Nikolas A. İoannides, Meclis Ekonomi Komitesine, müsteşarlığın ilk yıllık bütçesini sunumunda düzensiz göçmen akışlarının ve iltica başvurularının azaldığını belirtti.
Nisan ayından itibaren deniz yoluyla göç akışının olmadığını, sadece adanın kuzeyinden gelen akışların olduğunu belirten İoannides, “Bazı dalgalanmalar var. Ancak geçmişe kıyasla düşük rakamları koruyoruz” dedi.
İoannides, Göç ve Uluslararası Koruma Müsteşarlığının 2025 yılı için önerilen toplam bütçesinin 55,84 milyon avro olduğunu, bunun 40,25 milyon avrosunun (%72) carî harcamalar, 15,59 milyon avrosunun (%28) ise barınma merkezlerinin iyileştirilmesi ve dijital sistemlerin yükseltilmesi gibi alt yapı projelerine odaklanan kalkınma harcamaları olduğunu belirtti.
Müsteşarlığın iki temel ayağından biri olan yasal göç konusuna değinen İoannides, ev işleri, göç, yabancı şirketlerde çalışma, uluslararası koruma ve aile birleşimi gibi tüm izin kategorilerinde artış olduğunu kaydederek “Uluslararası koruma hariç tüm kategorilerde oturma izni verilmesinde artış var” diye ekledi.
İltica başvurusunda bulunanlar ve düzensiz göçmenler konusuna gelince, İoannides akışların ve iltica başvurularının azaldığını belirtti.
Yetkili, 2024 yılında Ekim ayına kadar Ocak ayından itibaren yaklaşık 9.000 kişinin ülkeden ayrıldığını, iltica başvurularının ise 6.123 olduğunu belirtti. 2023 yılında ise ülkeden ayrılanların sayısı 10.903, iltica başvurularının sayısı ise 11.617 idi. Müsteşar, ülkeden ayrılanlar arasında gönüllü geri dönüşler, sınır dışı etmeler ve yeniden yerleştirmelerin bulunduğunu kaydetti.
Müsteşarlığın stratejik hedefinin, Göç ve Uluslararası Koruma taleplerinin işlenme sürecini hızlandırmak, Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tarafından “Pournara” İlk Kabul Merkezi’ni 25 milyon avroluk bir bütçeyle iyileştirmek, uluslararası koruma başvurusunda bulunanların kaldığı “Kofinou” Barınma Merkezi’ni 0,95 milyon avroluk bir bütçeyle iyileştirmek, “Limnes” Barınma Merkezi’ni 9,11 milyon avroya inşa etmek, İltica Dairesi’nin merkez binalarını 4,45 milyon avroya inşa etmek, İltica Dairesi’nin (Latsia) depolarında inşaat işleri yapmak (0,12 milyon avro) ve göç akışlarını tahmin etmek ve bunlarla mücadele etmek amacıyla “saha değerlendirme” mekanizması geliştirmek (0,2 milyon avro) olduğunu belirtti.
İoannides, Stratejik hedefleri arasında etkin ve verimli devlet tedbirleri, 0,1 milyon avroluk bir bütçeyle “taşıma kapasitesi” hesaplama aracı geliştirmek, 1 Temmuz 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek olan Avrupa Göç ve İltica Paktı’nın uygulanmasına hazırlanmak, Avrupa ve uluslararası kuruluşlarla sürekli temas hâlinde göç politikasını geliştirmek ve 2026 yılının ilk yarısında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin AB Konseyi Başkanlığı’nı devralmasına hazırlanmak olduğunu sözlerine ekledi.
İoannides, göç konusunda bütüncül bir yaklaşım sağlamayı, göç akışlarının yönetimini iyileştirmeyi, hızlı ve etkili prosedürler uygulamayı, Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlarına ve göçmenlere sunulan hizmetleri iyileştirmeyi, ekonomiyi güçlendirmeyi, yasa dışı ikamet eden yabancıların geri dönüşlerini artırmayı ve uluslararası yükümlülüklere saygı duymayı hedeflediklerini ve başardıklarını belirtti.
Müsteşar, ardından milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Müsteşar, milletvekillerinin sorularını yanıtlarken, kayıtlı iltica başvurusu sayısının yaklaşık 21.500 olduğunu belirterek, prosedürleri hızlandırdıklarını, akışları azalttıklarını ve bu sayıları düşürme fırsatı yakaladıklarını ifade etti.
“Yasadışı olanlar bir sorun, bunlar yasal çalışma izniyle gelip izinleri sona erenler veya iltica başvuruları reddedilip geri gönderilenler” diye belirtti.
Bu kişilerin ticarî faaliyetlerine ilişkin olarak İoannides, iltica başvurusunda bulunanların çok özel mesleklerde çalışabileceğini, çalışabilecekleri mesleklerin sayısının çok az olduğunu söyledi. İoannides, “İltica başvurusunda bulunanlar yetenekliyse ve bazı işletmelere yardım ediyorsa, başvuruları reddedildiğinde geri gönderiliyorlar ve bu incelediğimiz bir sorun” diye ekledi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yeni zorluklarla başa çıkmaya hazır olup olmadığı sorusuna karşılık Müsteşar, göçün sürekli değişen bir konu olduğunu belirterek, “Alt yapımızı ve daha fazlasını geliştiriyoruz, yasadışı göçü tahmin etmek için araçlar geliştirmeye çalışıyoruz, böylece her düzeyde daha ikna edici olabiliriz” dedi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Avrupalı yetkililerle yaptığı görüşmelerde, barındırabileceği belirli sayıda iltica başvuru sahibi olduğunu gösterdiğini belirtti.
Kıbrıs’ın insan kaçakçıları için cazip bir yer olmaması için neler yapıldığı sorusuna İoannides, bunun önemli bir konu olduğunu belirterek, Müsteşarlığın operasyonel bir yürütme kolu olmadığı için kolluk kuvvetleriyle iş birliği içinde olduklarını ve Güvenlik Güçlerine, özellikle de Polise bağlı olduklarını söyledi.
Yeşil Hattta bulunan göçmenlere ilişkin olarak İoannides, bu kişilerin serbest bölgelere taşınmasının nedeninin, Kıbrıs Cumhuriyeti’nden ayrılmaları için gerekli işlemlerin yapılması olduğunu belirtti.
İoannides, “Amacımız insanların orada kalması değildi. Sağlık durumları ve ihtiyaçlarıyla ilgilendik. Öte yandan, Türkiye’nin ihmallerini üstlenemeyeceğimizi söyledik ve söylüyoruz. Dolayısıyla bu kişiler başka ülkelere gidecekler” diye ekledi.
Göçmenlerin topluma entegrasyonu süreçleri hakkında Müsteşar, kabule ve hızlı entegrasyona önem verdiklerini, strateji hazırlayarak bir plan yaptıklarını ve stratejinin finansmanı için İsviçre ile görüşeceklerini söyledi. Müsteşar, bu amaçla çarşamba günü İsviçre’ye görüşmeler için gideceğini belirtti.
İoannides, Göç ve Uluslararası Koruma Müsteşarlığının 2025 bütçesinin Temsilciler Meclisi Ekonomi ve Bütçe Komitesine sunulmasının ardından yaptığı açıklamada, mali verilerin sunumunun yanı sıra, Müsteşarlığın 2025 yılı için idari ve organizasyonel yeniden yapılandırmayı içeren, prosedürlerin basitleştirilmesi ve birbirine bağlanması, mümkün olan yerlerde dijital dönüşüm, alt yapıların modernizasyonu ve Kabul ve Barınma Merkezlerinin iyileştirilmesi, yasal olarak ikamet eden göçmenlerin entegrasyonu için uluslararası kuruluşlarla iş birliği içinde ve İsviçre Hükümeti’nin desteğiyle bir Stratejik Plan hazırlanması, Kıbrıs’ın kritik alt yapılarını (eğitim, sağlık, sosyal refah, ekonomi) ve sosyal uyumu tehdit etmeden barındırabileceği göçmen sayısı ile ilgili “taşıma kapasitesi”ni hesaplamak için bir araç geliştirilmesi ve düzensiz göçü tahmin etmek için bir araç geliştirilmesi gibi bütüncül yaklaşım kapsamındaki sembolik eylemlerine değinme fırsatı bulduğunu belirtti.
İoannides, “Göç, tüm siyasî güçlerin iş birliğini ve her kurumsal organın taahhüdünü gerektiren çok boyutlu ve yatay bir konudur. Amacımız, politikalarımızın genel etkinliğini en üst düzeye çıkaracak ulusal ve uluslararası kuruluşlarla anlayışı güçlendirmek ve ortaklıklar ve sinerjiler oluşturmaktır” diye vurguladı.
İoannides, iş birliği, destek ve yapıcı görüş alışverişi için Ekonomi ve Bütçe Komitesi üyelerine teşekkürlerini iletti ve tespitlerinin ve gözlemlerinin ciddiye alınacağına dair güvence verdi.
İoannides, “Eylemlerimizi sürekli değişen koşullara uyarlamamızın gerekli olduğuna inanıyoruz” dedi. (KHA)
