Fransa’nın Kıbrıs Büyükelçisi Clélia Chevrier Kolačko, Kıbrıs Haber Ajansına (KHA) verdiği demeçte, Doğu Akdeniz’de daimî olarak görev yapan Fransız askerî varlığının, Fransız Silahlı Kuvvetleri’nin güçlü bir dostu ve ortağı olan Kıbrıs olmadan mümkün olamayacağını ifade etti. Kolačko, “Kıbrıs, savunma alanında bizim için kilit stratejik bir ortaktır” şeklinde konuştu.
KHA’nın, Kıbrıs’ın NATO üyesi olup olamayacağına dair sorusuna yanıt veren Büyükelçi, Kuzey Atlantik İttifakı’nın açık kapı politikasını sürdürdüğünü hatırlattı ve Fransa’nın hem NATO’nun hem de AB’nin kurucu üyesi olduğunu belirtti.
Kolačko, “Kıbrıs’ın AB güvenlik ve savunma politikalarına katılımına zaten büyük değer veriyoruz. Daha güçlü ve operasyonel bir Avrupa savunmasının, küresel ve transatlantik güvenliğe olumlu katkı sağladığına, NATO ile tamamlayıcı ve birlikte çalışabilir olduğuna inanıyoruz. Şu anda Fransa, Kıbrıs’ı, 2022’de AB’nin Fransız Dönem Başkanlığı sırasında geliştirilen stratejik özerklik gündemi ve stratejik pusula çerçevesinde desteklemeye hazır” ifadelerini kullandı.
“Kıbrıs kuvvetleriyle ortak tatbikatlar yapıyoruz, malzeme birlikte çalışabilirliği üzerinde çalışıyoruz ve Kıbrıs ordusuyla AB savunma politikaları konusunda yakın iş birliği içindeyiz. Bu nedenle, aramızda zaten çok sıkı bir ilişki mevcut” diyen Büyükelçi, “Ayrıca Kıbrıs’ın Avrupa Birliği’nin Kızıldeniz’de başlattığı Aspides operasyonuna katılımını takdir ediyoruz. Bu, AB’nin neler başarabileceğinin güzel bir örneği. Fransa, bölgedeki varlığını güçlendirmek amacıyla, diğer faydalarının yanı sıra güvenli bilgi alışverişini sağlayan ve terörizmle mücadele ile bölgesel çatışmaların yönetilmesine katkıda bulunan, Kıbrıs’ın silahlı kuvvetlerinin birlikte çalışabilirliğini artırmasına destek vermeye hazırdır” diye ekledi.
Kıbrıs sorununa değinirken, Fransa’nın BM Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararları doğrultusunda, siyasî eşitlik ilkesine göre karar alma süreçlerinin paylaşıldığı iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyona dayanan adil, kalıcı ve uygulanabilir bir çözümü desteklediğini vurgulayan Büyükelçi, Kolačko, “Bu uzlaşılan parametrelerin dışındaki diğer formüllerin gerçekçi olmadığını” ve Kıbrıslı Türkleri AB üyeliğinin kazanımlarından mahrum bırakacağını söyledi.
Fransız Büyükelçi, Kıbrıs ile Fransa arasındaki siyasi, savunma, enerji, ekonomik ve eğitim alanlarındaki iş birliği düzeyini ve gelecekteki potansiyelini değerlendirirken, iki ülke arasındaki ilişkilerin son derece güçlü ve gelişmekte olduğunu vurguladı. Büyükelçi, bu dinamik ilişkileri daha da ileriye taşımayı hedeflediklerini ifade etti.
Ağustos ayının sonlarında Kıbrıs’taki görevine başlamasından bu yana, Fransa Cumhurbaşkanı, iki Fransız Bakan ve Fransız Senatosu Avrupa İşleri Komitesi’nden bir heyetin Kıbrıs’ı ziyaret ettiğini, Kıbrıs Savunma Bakanı’nın da Paris’e giderek mevkidaşıyla görüştüğünü hatırlatan Fransız diplomat, “İlişkilerimizin temelinin ortak değerler, bunun getirdiği güven ve ortak küresel sorunların üstesinden gelme konusundaki karşılıklı istek olduğuna inanıyorum. Kıbrıs ve Fransa, temel alanlarda kilit ortaklardır” diyerek bu noktayı vurguladı.
Güvenlik konusunda ise Büyükelçi, Kolačko, “Kıbrıs, savunma alanında bizim için stratejik öneme sahip bir ortaktır. Doğu Akdeniz’deki daimî Fransız askeri varlığı, Yunanistan ve İtalya ile gerçekleştirdiğimiz yıllık dörtlü tatbikat olan EUNOMIA’yı da yaptığımız, Fransız silahlı kuvvetlerinin güçlü bir dostu ve ortağı olan Kıbrıs olmadan mümkün olmazdı” dedi.
Ayrıca, Kıbrıs ve Fransa’nın Avrupa savunma sanayiini güçlendirmek için birlikte çalıştığını ifade etti. Özellikle iki ülke polis güçleri arasındaki yakın iş birliği yoluyla güvenlik alanında da kapsamlı bir iş birliği yürüttüklerini sözlerine ekledi.
Ekonomik iş birliği konusunda, enerji sektöründe Total, turizm sektöründe Accor Hotels gibi önde gelen Fransız şirketlerinin Kıbrıs’ta yatırım yaptığını veya franchise verdiğini dile getirdi. Yenilenebilir enerji, inovasyon ve dijital teknolojiler gibi yeni ekonomik iş birliği alanlarının da ortaya çıktığını belirten Fransa Büyükelçisi, Kıbrıs’a gelen Fransız turist sayısının artışta olduğunu ve bunun da aktif bir yerel Fransız topluluğunun yanı sıra yeni fırsatlar yarattığını kaydetti.
Buna ek olarak, Büyükelçi Chevrier Kolačko, Fransızcanın artık tüm devlet liselerinde öğrencilere öğretildiğini ve Kıbrıs’ın, 5 kıtada 320 milyondan fazla Fransızca konuşanı kapsayan güçlü bir kuruluş olan Organisation internationale de la Francophonie’nin üyesi olduğunu belirtti. Ayrıca Lefkoşa’daki Fransız-Kıbrıs okulunun büyüdüğünü, Limasol’daki yeni şubesinin hızla geliştiğini ve Fransa’da eğitim almak isteyen Kıbrıslı öğrenci sayısının arttığını dile getirdi.
Büyükelçi, “Amacımız bu ilişkiyi bir sonraki seviyeye taşımak. Başkan Macron ve Cumhurbaşkanı Christodoulides ekim ayında Baf’ta bir araya geldiklerinde, bu ilişkiyi somut, uzun vadeli eylemlere dayandırma ve ikili iş birliğimizi birçok alanda yeni bir düzeye taşıyacak stratejik bir ortaklık kurma konusunda mutabık kaldılar” dedi.
Fransa’nın Kıbrıs’ın bir AB ortağı ve BM Güvenlik Konseyi’nin daimî bir üyesi olarak Kıbrıs sorunu ve müzakerelere yeniden başlama çabaları konusundaki görüşleri ve Türk tarafının iki devletli çözüm ısrarına ilişkin yorumu sorulduğunda, Fransız Büyükelçi, “BM Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararları doğrultusunda siyasî eşitlik ilkesine göre karar alma süreçlerinin paylaşıldığı iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyona dayalı adil, kalıcı ve uygulanabilir bir çözüm oluşturma yolunda Kıbrıs’a destek vermeye hazırız” dedi.
Fransa için tek yolun bu olduğunu vurgulayan Büyükelçi Kolačko, “Bu uzlaşılan parametrelerin dışındaki diğer formüllerin gerçekçi olmadığını ve büyük olasılıkla gerginlik ve bölünmeye yol açacağını,” söyledi. İki devletli bir çözümün Kıbrıslı Türkleri AB üyeliğinin faydalarından mahrum bırakacağını da ekledi.
Fransız diplomat, tüm görüşmelerinde statükonun kimseye fayda sağlamadığına dikkat çektiğini ifade etti. Ayrıca Fransa’nın, geçen ekim ayında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin ev sahipliğinde gerçekleşen gayriresmî üçlü akşam yemeğiyle temasların yeniden başlamasını memnuniyetle karşıladığını hatırlattı. Diplomat, “Şimdi çabaları desteklemek kritik önem taşıyor. Bu doğrultuda, tüm Kıbrıslıların yararına olacak bir çözüme ulaşmak için Kıbrıslı Türklerle ortak bir zemin bulmaya gayret edeceğiz” dedi.
Fransa’nın Ukrayna ve Gazze’deki devam eden savaşlar ile Suriye’deki gelişmeler hakkındaki tutumu sorulduğunda, Fransız Büyükelçi, Fransa’nın Rusya’nın Ukrayna şehirlerine, sivillere ve enerji alt yapısına yönelik ayrım gözetmeyen saldırılarını en güçlü şekilde kınadığını söyledi. Rusya’nın bu tırmandırma mantığının kabul edilemez olduğunu, Ukrayna’nın egemenlik haklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı’nı ihlal ettiğini belirtti. Fransa ve Kıbrıs dâhil olmak üzere ortaklarının, Rusya’yı yenmek için uzun vadede Ukrayna’ya ihtiyaç duyduğu tüm desteği sağlamaya kararlı olduğunu vurguladı. Ukraynalılar ve Avrupalılar olmadan adil ve kalıcı bir barışın sağlanamayacağını belirterek, bunun Avrupa güvenliğini ilgilendiren bir konu olduğunu dile getirdi.
Büyükelçi, Fransa ve ABD’nin aylarca süren ortak çabalarının ardından Lübnan’da ateşkes sağlanmasıyla Gazze’de de ateşkesin önünün açılması gerektiğini söyledi. Gazze’deki çatışmanın Kıbrıs’ın bölgedeki stratejik konumunu bir kez daha teyit ettiğini belirtti. Vatandaşlarının tahliyesine hazırlanmak için Fransa’ya sağladığı imkânlardan dolayı Kıbrıs’a teşekkür etti. Ayrıca, karadan yapılan yardımlara ek olarak Gazze’ye binlerce ton insani yardım ulaştırılmasını sağlayan “Amalthea” deniz koridoru girişimini övdü. Fransa’nın bu operasyona önemli katkıda bulunarak birkaç hafta boyunca askeri bir destek gemisi sağladığını ifade etti.
Suriye ile ilgili olarak, Esad rejiminin yıkılmasından bu yana ülkenin tarihi bir süreçten geçtiğini belirten Büyükelçi, bu değişimin, artık kendi kaderini eline alması gereken Suriye halkının eseri olduğunu söyledi. Fransa’nın, tüm azınlıklara saygı gösteren ve Suriye’nin tüm bölgenin yararına kalıcı barış yoluna girmesini sağlayacak kapsayıcı bir geçişi desteklediğini dile getirdi.
“Bununla birlikte, gerçekçi bir bakış açısıyla, önümüzdeki zorlukların büyüklüğünün farkındayız. Bu durumun komşu ülke Kıbrıs için ciddi bir endişe kaynağı olduğunun bilincindeyiz. Bu vesileyle, Kıbrıslılara yanlarında olduğumuzun güvencesini vermek isterim. Fransa, Orta Doğu’daki herkesin güvenliğine olan bağlılığını sürdürmektedir. Ayrıca, bölgedeki tüm bu çatışmalar, Kıbrıs’ın kilit bir ortak ve stratejik öneme sahip bir konumda olduğunu net bir şekilde ortaya koymaktadır” diyen Fransız diplomat Chevrier Kolačko, Avrupa Birliği’nin karşı karşıya olduğu zorluklara dair sorulara yanıt verirken, Fransa’nın Avrupa’nın stratejik özerkliğini güçlendirmeyi öncelikli gördüğünü vurguladı. Bu özerkliğin, Avrupa’nın egemenliğini pekiştirmek ve Rusya, Çin ve hatta ABD gibi aktörlere olan bağımlılığını azaltmak anlamına geldiğini belirtti.
Büyükelçi, Kolačko, Avrupa’nın sadece bir müşteri ya da pazar olarak görülmek yerine, kendi topraklarında barışı, refahı, değerlerini ve demokratik modelini koruyarak tam söz sahibi olmak istediğini ifade etti.
Göç konusuna değinirken, AB üyesi ülkeler üzerindeki baskıya dikkat çekti ve özellikle Kıbrıs’ın, AB içinde en yüksek oranda sığınmacı kabul eden ülkelerden biri olarak bu durumdan olumsuz etkilendiğini belirten Büyükelçi Kolačko, “Özellikle Suriye’deki geçiş süreci bağlamında, Kıbrıslı ortaklarımızın bu konudaki çabalarını destekliyoruz” dedi.
İklim değişikliği konusunda ise Fransa’nın, sorunun aciliyetine uygun olarak AB’den iddialı bir iklim eylemi beklediğini dile getiren Fransız diplomat, “Önceliklerimiz, 2050 yılına kadar net sıfır sera gazı emisyonunu hedefleyen Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın (AYM) uygulanması, endüstriyel emisyonları azaltmak için karbon fiyatlandırması, yenilenebilir enerji kapasitesinin artırılması ve fosil yakıtlardan uzaklaşma” şeklinde konuştu.
Avrupa’nın dijital dönüşümde öncü rol oynaması gerektiğini de vurgulayan Büyükelçi Kolačko, “Tüm Avrupa vatandaşları ve ötesi için dengeli bir yapay zekâ kullanımını sağlamak da Fransa’nın öncelikleri arasında yer alıyor” dedi.
Son olarak, Büyükelçi Kolačko, Fransa’nın Şubat 2025’te, yapay zekânın etik ve faydalı kullanımını tartışmak üzere liderleri, politikacıları, özel sektör temsilcilerini, akademisyenleri ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getirecek Yapay Zekâ Eylem Zirvesi’ne ev sahipliği yapacağını duyurdu. (KHA)
