Kıbrıs-Mısır boru hattı: Türkiye ve İsrail çok kızacak

Aziz Şah – 17 Şubat’ta Kıbrıs Cumhuriyeti ile Mısır arasında çıkarılacak doğalgazın nakli için anlaşma imzalanıyor. Gazın çıkarılmasından nakline geldi mevzu…

Anlaşma nihayete erer mi? Kim bilir, Doğu Akdeniz anlaşmalar çöplüğüdür…

2 Ocak 2020’de EastMed doğalgaz boru hattı anlaşması da imzalanmıştı, sonra çöp oldu.

EastMed ile İsrail-Kıbrıs-Yunanistan-İtalya hattından taşınacaktı doğalgaz.

2021 Aralık’ında ABD “EastMed bölgede gerginlik kaynağıdır” diyerek projeyi bitirdi. Çünkü hattın TC üzerinden geçmesini istiyordu ABD…

Haziran 2023’te önce İsrail-Kıbrıs hattı gündeme geldi. Bir ay sonra Netenyahu Ağustos 2023’te İsrail-Türkiye boru hattı için talimat verdi…

Filistin Direnişi’nin 7 Ekim saldırısıyla Türkiye-İsrail boru hattı projesi süresiz ertelendi!

***

17 Şubat’ta Mısır-Kıbrıs arasında imzalanacak anlaşmaya bir günde gelinmedi…

Doğu Akdeniz’de bütün boru hattı projeleri neredeyse imkansız bir hale dönüşünce Kıbrıs Cumhuriyeti de “ilk çözüm”e döndü: Çıkacak gaz Mısır’a nakledilerek sıvılaştırılacak, oradan da LNG olarak gemilerle Avrupa’ya taşınacak.

Peki, 10-15 sene neden EastMed gibi imkansız projeler tartışıldı da basit çözümler reddedildi?

2013’te Doğu Akdeniz gazının gemilerle LNG olarak taşınması masaya kondu.

2014’te ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail-Kıbrıs gazı Türkiye üzerinden geçsin, dedi.

Shell’in başkan yardımcısı Adam Lomas bir rapor hazırladı Anastasiadis’e: Tek gerçekçi çözüm gazın Türkiye üzerinden taşınması, dedi.

2014’te İsrail’deki Leviathan ve Kıbrıs’taki Afrodit parsellerini elinde tutan Noble ve Delek şirketleri Türkiye boru hattı projesi için Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’ın CEO’luk yaptığı Çalık Holding’e proje hazırlattı. Brüksel’de Anastasiadis ile görüşen Ahmet Çalık da LNG’yi kötüledi.

İngiliz-ABD-İsrail-Türk birleşti…

Hepsinin ortak özelliği ne?

-“Türkiye-İsrail boru hattı dışında bir çözüm yok”…

-“LNG yani sıvılaştırılmış olarak gazın taşınması ise çözüm değil”…

***

Sonuç?

15 sene sonra Mısır-Kıbrıs arasında LNG anlaşması imzalanıyor.

Yedi düvel birleşti İsrail-Türkiye boru hattının kurulması için. Çünkü burda amaç başkaydı…

Boru hatları ülkeleri birbirlerine bağlar, yalnızca enerji taşımaz, ülkeler arasında siyasi birlik kurar boru hatları…

Bunun en güzel örneği Türkiye-Rusya ilişkisidir. Kafkaslar’da ve Suriye’de karşı karşıya geldiler. Türkiye Rus uçağı düşürdü, Rusya Suriye’de Türk askerlerini öldürdü, Türkiye Esad’ı deviren HTŞ’nın arkasını kolladı ama ilişkileri kopmadı… Amerikan dalkavuklarının yönettiği Brüksel, Rusya ile bütün bağlarını kopardığı için AB’ye gaz taşıyan tek hat bugün Türkiye üzerindendir. Türk-Rus boru hattı çift taraflı siyasi denge unsurudur.

İşte, Türkiye-İsrail boru hattını da militanca bu yüzden savundular senelerce.

Çünkü Türkiye-İsrail boru hattı bölge açısından siyasal entegrasyon projesidir.

Şimdi Kıbrıs Cumhuriyeti Mısır ile LNG anlaşması imzalayarak, yalnızca Türkiye’yi değil İsrail’i de kızdıracak…

27 Şubat 2019’da İsrail’in Haaretz gazetesinde “Kıbrıs, Mısır ile arkamızdan iş çeviriyor” diye bir yazı çıkmıştı.

Şöyle diyor yazıda:

-“Bunu yaparken Kıbrıs, Afrodit’in bir kısmı üzerindeki İsrail iddialarını görmezden geldi. Kıbrıs-Mısır boru hattı aynı zamanda İsrail ve Kıbrıs doğalgazını Yunanistan üzerinden doğrudan Avrupa’ya taşıyacak olan 7 milyar dolarlık EastMed boru hattı projesinin ekonomik gerekçelerini de zayıflatıyor.
Mısır, EastMed boru hattı inşa edilmeden önce Mısır-Kıbrıs boru hattını hayata geçirerek Mısır’ı, İsrail’inki de dahil olmak üzere bölgenin doğalgazını Avrupa ve Orta Doğu’daki müşterilere dağıtacak bir enerji merkezine dönüştürme hedefini gizlemek için çok az şey yaptı”…

2019’da Haaretz Gazetesi Kıbrıs Cumhuriyeti’ni adeta tehdit ediyordu…

Gazın Mısır üzerinden taşınması İsrail’i ikinci plana iter. Mısır’ı doğalgaz merkezi yapar. Gazın Mısır üzerinden taşınması 10-15 yıldır hayal edilen Türkiye-İsrail boru hattını da gereksiz kılar.

Rekabet Mısır ile İsrail/Türkiye arasındadır. Türkiye ve İsrail’in çıkarları bu bağlamda ortaktır.

Çünkü ya boru hattı İsrail-Türkiye arasında olacak ya da Mısır’dan LNG olarak gemilerle taşınacak.

Hristodulidis 17 Şubat’ta atacağı imza ile İsrail’i çok kızdıracak…

Bay Hristodulidis, gerçekten soykırımcı işgal rejimi ile dost olabileceğinizi mi zannettiniz?

About the author