Aziz Şah – 6 Şubat 2025’te saat 12 sularında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Hava Trafik Kontrol Merkezi Ankara’daki Merkez’e yönelik bir NOTAM yayınladı.
Açılımı “notice to air missions” olan NOTAM “havacılara bildiri” demektir. Havacıları uçuş ve yer emniyetini etkileyebilecek durumlar konusunda bilgilendirir.
Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti’ni işgal ettiği ve işgal ettiği devleti tanımadığını iddia ettiği için, doğrudan konuşmuyor Ankara ile Lefkoşa’daki Hava Trafik Kontrol Merkezleri. Bu da bölgemizdeki hava trafiği için sorun teşkil ediyor.
Havacılık gibi anlık dikkat ve karar alma gerektiren bir alanda Ankara’nın “Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanımam” diyerek “Ercan aracılığı”yla Lefkoşa ile konuşması ciddi bir meseledir.
Türk işgali ile Kıbrıs’ın hava sahası bölünmedi. Ateşkesten dolayı “Ercan Tavsiyeli Hava Sahası” olarak geçer.
Kıbrıs hava sahası dendiğinde birçoğumuzun aklına 2020’de CNN Türk’te emekli Hava Korgenerali Erdoğan Karakuş’un söylediği yalan gelir:
-“KKTC üzerinden geçen uçaklardan Türkiye yılda 1 Milyar Euro kazanıyor” denince kafalara bu yalan yerleşti.
Ercan hava sahası yoktur, Kıbrıs FIR Hattı üniter ve bölünmezdir. Kıbrıs FIR Hattı’nı kullanan Türk şirketleri Kıbrıs Cumhuriyeti’ne para öder. Uçtuğu dönemde KTHY de öderdi. İşgal rejimi Kıbrıs hava sahasından para kazanmaz, Kıbrıs Cumhuriyeti’ne para ödeyerek de egemenliğini tanır.
Kıbrıs hava sahasına Türkiye üzerinden giriş-çıkış yapılan iki nokta var: Kuzey doğu noktasının adı Vesar, kuzey batı noktasının adı Tombi’dir.
Türkiye’den gelerek Kıbrıs’a varacak ya da Kıbrıs üzerinden geçecek uçaklar, bu kontrol noktalarına gelmeden 10 dakika önce Kıbrıs Cumhuriyeti’ne bildirir.
Ateşkesten dolayı hava sahasında oluşan gri bölgeden geçmek için uluslararası şirketler Vesar ya da Tombi’ye gelmeden 10 dakika önce Kıbrıs Cumhuriyeti Hava Trafik Kontrolü’nden izin alır, sonrasında da Ercan’a radarda görülen uçağın kim olduğunu söylemek için haber verir.
Bu durum, Türkiye’nin 50 senedir Kıbrıs’ta sürdürdüğü işgalin hava sahasına yansımasıdır.
Denizde münhasır ekonomik bölge meselesi var, havada FIR hattının içinde uluslararası hava trafik güvenliği meselesi var, karada da toprak gaspı, kara para, uyuşturucu, insan ticareti ve bilcümle sınıraşan organize suçlar var.
Türkiye’nin 50 senedir ısrarla “çözümsüzlük çözümdür” diyerek sürdürdüğü işgal durduğu yerde sorun üretiyor.
Türkiye “Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanımam” dediği için Ankara ile Lefkoşa arasında Ercan postacılık yapıyor.
İşler karışmış geçtiğimiz günlerde. Ankara’nın yayınladığı bir NOTAM ile Lefkoşa’nın yayınladığı NOTAM örtüşünce Lefkoşa’daki merkez Ankara’ya NOTAM gönderdi.
Lefkoşa, Ankara’ya dedi ki:
-“Sizden güvenlik adına asgari düzeyde bir iletişim kanalı geliştirmenizi rica edi̇yorum”…
Lefkoşa ‘hava trafik güvenliği politikadan önce gelir’ diyerek Ankara’ya çağrı yaptı.
“LTAA” Ankara hava sahasının kısaltmasıdır, “LCCC” ise Lefkoşa hava sahasının kısaltmasıdır.
Aris Kyrou imzalı NOTAM’da Lefkoşa Hava Trafik Kontrol Ankara’ya şöyle sesleniyor:
-“Günaydın Ankara’daki meslektaşlarım,
Ben Kıbrıs Hava Trafik Kontrol Merkezi’ndenim”…
-Ankara’nın yayınladığı falanca numaralı NOTAM ile Lefkoşa’nın yayınladığı filanca numaralı NOTAM hakkında yazıyorum, diyor.
-“Bu iki NOTAM’ın neden çakıştığını netleştirebilir misiniz? Aşağıda Lefkoşa Fır Hattı’nın kuzey limitleri yayınladığımız gibidir”…
NOTAM’ın kuzey limitlerini aktararak soruyor:
-“Sisteminizde bir farklılık mı var? Son olarak biz ikimiz de ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) ve EUROCONTROL üyesiyiz”…
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Hava Trafik Kontrol Merkezi Ankara’ya uluslararası hukuku, kuralları ve kurumları hatırlattıktan sonra, Ankara-Lefkoşa arasında doğrudan bir iletişim kanalı açılmasını talep ediyor.
Kıbrıs adına Aris Kyrou şöyle diyor:
-“Her ikimiz de hava seyrüsefer güvenliğini en üst düzeyde tuttuğumuzdan, yıllar boyunca bu yüksek güvenlik seviyesini geliştirmek ve korumak için, sizden güvenlik adına asgari düzeyde bir iletişim kanalı geliştirmenizi rica edi̇yorum.
Her türlü açıklama için emrinize amadeyim.
Saygılarımla”…
6 Şubat tarihli bu NOTAM’a Ankara’nın ne cevap verdiğini bilmiyorum…
Bu gördüğümüz işgal sorununun hava trafik güvenliğine basit bir yansımasıdır.
Kıbrıs’ta havada, karada ve denizde tek çözüm üniter, merkezi güçlü, toprağı bütün ve bölünmez Kıbrıs Cumhuriyeti’dir.
