‘Yeni bir Berlin Duvarı mı inşa edeceğiz?’

Aziz Şah – Enrico Mattei ve Christophe de Margerie…

Mattei İtalyan enerji devi ENİ’nin başıydı…

Margerie ise Fransız enerji devi TOTAL’in başıydı…

Mattei ve Margerie’nin ölümü aynı şekilde oldu.

Biri soğuk savaş zamanı, diğer sıcak savaş zamanı Rusya ile yakınlaşmaya kalktı. İkisinin de uçağı düştü!

Rusya’ya dost eli uzatanın eli kesildi her zaman…

İtalyan enerji devi ENİ’yi devleştiren Enrico Mattei, emperyalistlere göre İtalya’nın gördüğü en büyük adamlardan biri, kimine göre en büyüğü…

Roma’nın merkezinin bulunduğu semte adı bile verilmiş. Yaşadığı dönemde Roma’daki Başbakan’dan ve Vatikan’daki Papa’dan önemli tutulurdu…

Mattei, ENİ’nin tartışmasız dünyanın en büyük enerji şirketlerinden olduğu dönemde başındaki adamdı…

Sovyetler Birliği ile emperyalizm arasında sıkışmış bir dünyada tehlikeli hamleler yaptı.

Sonunu getiren Rusya yakınlaşmasından önce Afrika’da Fransa ile kapıştı. Ancak Sovyetler ile girdiği ilişki yüzünden geçirdiği uçak kazası Batılı istihbaratların hanesine yazıldı.

Kuzey Afrika’da Fransızlara karşı verdiği mücadele yüzünden Fransız Gizli Ordu Teşkilatı tarafından öldürüldüğü de söylenir. Kimine göre de kötü havadır kazanın sebebi…

ABD ve NATO, Mattei’nin Sovyet petrolü alma ve Sovyetler ile düzenli ilişkiye girme önerisinden rahatsız olmuştu. Mattei ise Standart Oil of New Jersey ve diğer büyüklerle Sovyetler ile iş yapma konusunda anlaşabileceğini düşünecek kadar Akdenizli saflığına sahipti!

Mattei’nin amacı Akdeniz’e dayalı kendi boru hattı sistemini batıya uzanan Sovyet sistemine bağlayarak Rus petrolü almak. İtalyan boru hattıyla Rus petrolünü takas ettirmekti.

Mattei’nin Sovyet-İtalyan boru hattı için girişim yaptığı dönem ise 1962 Sovyet-ABD füze krizi dönemi! Daha berbat bir zamanlama olamazdı…

1962 yazında Sovyetler’in lideri Hruşçov Küba’ya temsilcilerini yollar. Adaya nükleer başlıklı füzelerin yerleştirilmesi konusunda Fidel Castro ile anlaşırlar. ABD’nin bundan ancak Ekim ayında haberi olur. 22 Ekim’de Kennedy bu durumu ABD kamuoyuna açıklar…

Mattei de Sovyet-İtalyan boru hattını görüşmek için bu krizin ortasında 27 Ekim’de özel jetiyle Sicilya’dan ABD’ye yola çıkar. Uçağı Milano yakınlarında düşer…

Kaza yeri çelişkilerle doludur, sabotajdan şüphelenilir, birçok spekülasyon yapılır. Ancak Fransa karşısında Cezayir bağımsızlık savaşına verdiği destek, SSCB ile girdiği ilişki ile kıyaslanamayacak kadar önemsizdir ABD için. Mattei’yi kimin öldürdüğünün önemi de yok: Sonuçta Rusya ile anlaşma yapılmadı ve geride kalanlara gözdağı verildi!

Mattei’den 52 sene sonra Rusya’ya yeni yatırımlar yapmak için giden Fransız enerji devi TOTAL’in CEO’su Christophe de Margerie’nin uçağı da motorunda çıkan yangın sonucu 20 Ekim 2014’te Moskova’ya çakıldı. Margerie’nin zamanlaması da harikadır: Ukrayna’yı Rusya’dan koparmak için yapılan darbe ve başlayan iç savaşın içinde düşmanın başkentine gider!

Rusya-Batı geriliminin Moskova’yı Çin’e yakınlaştırdığını ve Avrupa’nın Rus gazı olmadan yaşayamayacağının altını çizmişti Margerie ölümünden önce.

Ukrayna’dan dolayı 2014’te ABD’nin Rusya’ya koyduğu yaptırımlara uymayarak Yamal Projesi’ni sürdüreceğini açıklamıştı Fransa’nın ikinci büyük şirketi ve Rusya’daki en önemli yabancı yatırımcılardan TOTAL, Margerie’nin uçağının düşmesinden bir ay önce Eylül’de!

Margerie Temmuz ayında şöyle demişti Reuters’e:

-“Yeni bir Berlin Duvarı mı inşa edeceğiz?.. Rusya bir ortak ve kendimizi bir komşudan korumak için zaman kaybetmemeliyiz… Yapmaya çalıştığımız şey, ne olursa olsun herhangi bir ülkeye fazla bağımlı olmamak, hangisi olduğu önemli değil. Bizi birçok kez kurtaran Rusya’dan değil.”

TOTAL hem ABD yaptırımlarını tanımadı, hem de üstüne yeni yatırımlar için Moskova’nın yolunu tuttu…

‘Yapmaya çalıştığımız şey, hangisi olduğu önemli değil, herhangi bir ülkeye fazla bağımlı olmamak’ sözü ile Margerie’nin ABD’yi kastettiği çok açık!

Mattei’nin uçağı Küba krizinin ortasında düşer, Margerie’nin uçağı Ukrayna krizinin ortasında!

Mattei Berlin Duvarı’nı umursamayarak Rusya ile iş yapmaya kalktı, Margerie “Yeni bir Berlin Duvarı mı inşa edeceğiz?” diye itiraz etti.

Burada ‘Gölge CIA’ olarak bilinen Stratfor’un Başkanı George Friedman’ın Margerie hayattayken söylediği sözü hatırlamakta fayda var:

-‘Rusya ABD’nin küresel konumunu tehdit etmiyor ama Avrupa ve özellikle Almanya ile işbirliği yapma ihtimali on yılın en önemli tehdidini oluşturuyor. Daha tomurcukken kopartılması gereken uzun vadeli bir tehdit bu’…

(12 Mart 2022 tarihinde Avrupa gazetesinde yayınlanmıştır)

About the author