Aziz Şah – Dillerde Cilgıl Bells…
Akıllarda Sarıkamış, Çanakkale, Verdun, Arras ve Passchendaele…
Cihan harbinin muharebeleri ve Noel…
Ne alakası var diyebilirsiniz eğer geçmiş Noellerde yazdığım yazılardan birini okumamışsanız… Artık gelenek oldu benim için 1914 Noel’inin 100’üncü yılında 2014’te, 1914’te yaşananlar ortaya serildiğinden beridir her Noel’i bahane edip bir savaş ve barış yazısı yazarım…
Her sene bu zamanlar sosyal medyada da dönmeye başlar bir video…
İngiliz asker mevziinden çıkar, düşmana doğru yürür…
Genç Alman asker Otto bağırır:
-Durun! Silahsızdır!
Karşı mevziden ellerini havaya kaldıran bir asker yürür Alman mevziinin üzerine doğru…
Karşılığında Otto ellerini havaya kaldırarak yürümeye başlar…
Arkalarından bütün askerler silahlarını bırakıp iki mevzi arasına doğru yürür…
-My name is Jim, der İngiliz asker…
-Mein name ist Otto, der Alman asker…
Tokalaşırlar…
“Memnun oldum” derler karşılıklı…
Bir muharebe sonra birbirlerini öldürecek olan askerler birlikte fotoğraflar çekinirler…
Ceketlerinin iç cebinde sakladıkları kadının fotoğrafını gösterirler birbirlerine…
Sonra futbol oynarlar iki mevzi arasında…
İki düşman ordunun komutanları birlikte izler maçı…
Sonra uzaktan çatışma sesleri gelir, futbol maçı bölünür, gülüşmeler kesilir…
Birlikte maç izleyen iki düşman ordusunun komutanları karşılıklı birbirlerine asker selamı verir…
Jim ve Otto tokalaşır. Birbirlerinin Noellerini kutlarlar…
Jim Otto’nun ceketine gizlice çikolata koyar, Otto Jim’in kutusuna bisküvi koyar…
Bunlar kameranın gösterdikleri. Ben size kamera arkasını anlatayım, yani tarihi…
1914 Noel’inde batı cephesinde, 1916 Noel ve Paskalyası’nda doğu cephesinde askerler kendiliğinden silah bırakır…
Issız mıntıkalarda buluşurlar ve birbirlerini siperlerde ziyaret ederler…
Reçel, bira, salam, konserve, sığır eti değiş tokuş ederler…
Bir İskoçyalı keskin nişancı bölüğünün birkaç konserveye karşılık iki fıçı Alman birası almayı başardığı anlatılır…
5 Ocak 1915 tarihinde Daily Mirror gazetesinde bir fotoğraf yayınlanmıştı. İngiliz ve Alman askerleri bir hatıra fotoğrafı çektirmişlerdi. Bu isimsiz askerlerin yüzleri birbirine benziyordu. Hangi milletten oldukları ancak giydikleri üniformalardan anlaşılıyordu…
İçlerinden birinin ağzında izmarit vardı…
Elinde de bez bir bebek…
Fotoğraf Belçika’nın Flaman bölgesinde çekilmişti…
Cephede askerler savaşırken cephe gerisinde barışı savunanlara hükümetler “vatan haini” yaftası takabilir…
1870-71’de Komün Fransa’sına karşı savaşan Alman emperyalizminin savaşına Alman milletvekilleri Wilhelm Liebknecht ve August Bebel karşı çıktıkları için “vatan hainliği”nden yargılanmışlardı…
Birinci Dünya Savaşı’na Wilhelm Liebknecht’in oğlu Karl karşı çıkmıştı Alman milletvekili olarak tek başına…
Savaşın ortasında savaşa karşı düzenlenen 1916 1 Mayıs’ında üzerindeki asker üniformasıyla polis tarafından sürüklenerek götürülürken “Kahrolsun savaş! Kahrolsun hükümet!” diye haykırıyordu Alman milletvekili Karl Liebknecht…
Savaşı savunan Karl Kautsky sonradan şöyle demişti onun için:
“Siperlerde en çok sevilen adamdır Karl Liebknecht…”
Askerlerin biner biner öldükleri muharebelerden bugüne savaşlar da değişti, askerler de değişti ama barışı savunan “vatan hainleri” azalsalar da değişmediler…
(29 Aralık 2019 tarihinde Afrika gazetesinde yayınlanmıştır)
